GİRİŞİMCİLERDE BULUNMASI GEREKEN KİŞİSEL ÖZELLİKLER
“Kıvam olmadan ahvalin devamı olmaz.”
İsmail Gelenbevi
Bundan onbeş yıl öncesine kadar üniversiteden mezun olan insanların çok büyük çoğunluğu kamuda veya özel sektörde kurumsal yapılarda çalışmayı isterlerdi. Bitirilen okulun fen veya sosyal bilimler olması bu isteğin oluşmasını engellemezdi. Ne olduysa, genç insanların girişimci olma isteğinde çok ciddi bir patlama oldu. Bunda hiç şüphesiz dijital çağın getirdiği ve gösterdiği rol modellerin etkisi büyüktür.
Steve Jobs, Bill Gates gibi üniversiteyi bile bitiremeyen insanların yakaladığı büyük başarılar, Jeff Bezos, Elon Musk, Mark.Zuckerberg gibi parlak beyinlerin yanı sıra, Jack Magibi başlangıçta başarısız olmuş, sonra inanılmaz işler yapmış sıra dışı örnekler ve çok kolay telaffuz edilen milyar dolarlar genç yeteneklerin önemli tetikleyicileri olmuştur. Buna bir de,her ülkede görülen daha küçük çaplı yerli örnekler de eklenince girişimcilik; hayalleri süslemekten çıkmış, denenmesi, tecrübe edilmesi gereken bir gerçekliğe dönüşmüştür.
Girişimcilik (entrepreneurship), teori ve uygulamaya dayalı gerçek hikayeler ile çok geniş bir literatüre sahiptir. Bir yandan iş modelleri ele alınırken, öbür yandan bu işi yapan veya yapacak olanların sahip olması gereken özellikler, içinde bulunulan ekosistem derinlemesine işlenmiştir. Zihinsel yapı, kişisel özellikler, sahip olunan sosyal beceriler, uygulama yetenekleri gibi birçok kriter üzerinden konu ele alınmıştır.
Bu yazıda, başarılı girişimcilerin kişisel özelliklerinden hareket ederek ortaya çıkarılmış başlıkları ele almayı ve bu yola çıkmak niyetinde olan insanlara kendilerine ayna tutabilecekleri hatırlatmalar yapmayı istedim. Şahsi fikrim olarak şunu da söylemeliyim ki, girişimcilik dışarıdan bakıldığı kadar kolay bir iş, girişimciler de sıradan insanlar değildir.
Girişimciler hangi kişisel özelliklere sahiptir?
Sözü uzatmadan doğrudan özelliklere girmek, yorumları o başlıkların altında yapmak istiyorum.
• Cesaret ve Risk Alabilme Toleransı: Girişimciliğin düşüncesi dahi cesaret gerektirir. Uzun iş deneyimimde tanıdığım hiçbir girişimcinin cesaret yoksunu olduğuna şahit olmadım. İster ticari ister sosyal girişimcilik olsun kurucularının tamamının cesur insanlar olduğunu gördüm, duydum, okudum. Dışarıdan bakınca bazılarına “cahil” cesareti desek de işin aslı o cesaretin var olduğudur.Ortalama bir insanın alamayacağı riskleri alabilmek, risk gerçekleştiğinde de onun telafi becerisi işin fark yaratan yönüdür.
• İyimserlik: Girişimci olacak insanın gözünde pembe gözlük olmaz ise, karşılaşılan zorluklar ile başa çıkması mümkün değildir. Karamsarlığın bir işe başlama da tetikleyici etkisi pek mümkün değildir.
• Vizyon: Uzağı ve fırsatları önceden görme becerisi olan insanlar ancak girişimci olabilir. Moda olarak başlamış, birilerini taklit ederek atılmış girişimcilik adımlarını bekleyen en büyük tehlike geleceğin ne getireceğine dair öngörüsüzlüktür. Bu sebepledir ki, analitik ve eleştirel düşünceye sahip olmanın yanı sıra, benzeri olmayan hayal gücü, girişimciliğin fark yaratan boyutunu oluşturur.
• Çözüm Odaklılık: En zor şartlarda bir çıkış yolu bulabileceğine inanan ve bunu yaparken de inisiyatif kullanabilen insanlar girişimci olabilir. Problem odaklı bir bakış ile yol almak mümkün değildir.
• Liderlik ve Motivasyon: Tek başına bir insanın yapabileceği iş ve elde edeceği başarı son derece sınırlıdır. Girişimci zihin başka insanları harekete geçirebildiği ölçüde başarılı olabilir. Bu motivasyonu her bir paydaş için ayrı ayrı ele almak gerekir. Sermaye ortağını tetikleyen unsurlar ile takım arkadaşlarını tetikleyen sebepler aynı olmayacaktır. Girişimcinin becerisi her birisi için lazım gelen motivasyonu zamana ve zemine göre üretebilmesi, onlara liderlik edebilmesinde gizlidir.
• Uyum ve Denge: Değişen şartlara uyum sağlama yeteneği ve dengeli hareket etme becerisi uzun soluklu iş kurabilmenin çok önemli bir yönüdür. Eskilerin sebat etme dediği sürdürülebilir bir yapının kurulması uyumlu ve dengeli bir zihin ile olur. En ufak bir zorluk rüzgarında savrulan zihin uzun solukluluğu sağlayamaz.
• Esneklik veya Duygusal Dayanıklılık: Son zamanlarda çok revaç gören organizasyon ve lider çevikliği girişimcide olması gereken en temel unsurlardan birisidir. Bunun için de girişimcinin özgüveni ve çevreye verdiği güven hissi, zor zamanlarda ihtiyaç duyduğu sosyal desteği sağlayabileceği itibarı, değişen şartlara uyum sağlaması ve yola çıkma amacını unutmayacağı stratejik planlama bakışı bu başlığın alt dinamikleridir..
Uzun yıllara varan gözlemlerime, literatür taramalarıma dayanarak sıraladığım bu özelliklere sizler de elbette başka başlıkları ekleyebilir, genişletebilirsiniz. Bunlar önemli kişisel özelliklerdir. Daha önemlisi ise girişimci olanların veya olacakların bu özelliklerin gereğinin farkında olmasıdır.
Girişimcilik, sahip olunan kişisel özellikleri sanatsal öğrenme ile geliştirme sanatıdır. Diğer bir ifade ile var olan kişisel özelliklerin uygulamalar ile şekillendirilmesi, geliştirilmesi ve kıvama getirilmesidir. Kıvama ulaşmak için sürekli gelişime inanmak da bu kişisel özelliklerden biridir.
Keşfiniz derin ve varsa girişimcilik yanınız parlak ve bereketli olsun.
Ünsal SÖZBİR